Ιστορία του Καφηρέα (Κάβο - ντόρο).
-
Αρχαία περίοδος
Στις ακτές του Κάβο ντόρου ναυάγησε1 ο στόλος των Ελλήνων όταν επέστεφαν από τη Τροία, έπεσε θύμα των μηχανοραφίων του Ναύπλιου,που ήθελε να εκδικηθεί για το άδικο φόνο του γιού του
Παλαμήδη2,που είχε πάρει μέρος στην εκστρατεία.
Άναψε ψεύτικες φωτιές στα βράχια για να υποθέσουν οι Έλληνες ότι πλησιάζουν σε ασφαλές λιμάνι.
Η αρχαία περίοδος είναι η εποχή που η περιοχή ήταν ακατοίκητος,το εδαφός της απάτητο και το οποίο καλυπτόταν από πυκνά δάση.
Σε κάποια περίοδο (αγνωστη πότε) έφτασαν στην περιοχή οι πρώτοι άνθρωποι τον οποίον να ήταν πατριαρχικός ο τρόπος ζωής τους και οι κατοικίες τους σπηλιές ή μικρά πέτρινα οικήματα,πιθανώς βοσκοί ή γεωργοί.
Αυτοί βέβαια δεν άφησαν σπουδαία ίχνη δραστηριότητας.
Η περιοχή όμως κρύβει μεταξύ άλλων και τεκμήρια εξέλιξης κάποιας πολίτειας.
Η αρχαιολογία η οποία ανέσκαψε τα εδάφη της περιοχής του Κάβο ντόρο ανακάλυψε ολόκληρη πολιτεία,την οποία ο πανδαμάτωρ χρόνος είχε εξαφανίσει.
Στημ περιοχή μεταξή των οικισμών Θύμι και Ευαγγελισμός βρίσκεται η χαράνδρα της Αρχάμπολης, όπου είναι ορατά αρχαία ευρήματα που πιθανόν αποτελούσαν ίσως μια οργανώμένη πόλη ή απλώς ένα οικισμό μεταλλορύχων και ο οποίος χρονολογείται απ΄τον 8ο εως 1ο αιώνα π.Χ και εγκαταλήφθηκε για άγνωστη αιτία κατά τη Ρωμα'ι'κη περίοδο.
Άλλος αρχαίος οικισμός της περιοχής είναι το σημερινό Κάστρι, η αρχαία Γεραιστός, όπου έπαιξε σημαντικό ρόλο στη δίαυλο του Κάβο ντόρου κατά την αρχαιότητα ενώ εκεί μάλιστα είχαν καταφύγει τα πλοία των Αχαιών, κατά την εκστρατεία της Τροίας,εξαιτίας των σφοδρών ανέμων.
Τέλος η περιοχή που κατοικήθηκε κατά την αρχαιότητα είναι ο οικισμός Άντια του οποίου οι πρώτοι κάτοικοι ήταν Πέρσες,οι οποίοι ήταν φρουροί,τους οποίους είχε εγκαταστήσει ο Ξέρξης στην Κάρυστο, κατά τη διάρκεια των περσικών πολέμων,και ο οποίος μέτα την ήττα της Σαλαμίνας τους εγκατέλειψε,αυτοί οι φρουροί έφυγαν στα βουνά και αναμίχθηκαν με τους κατοίκους της περιοχής και σταδιακά αφομοιώθηκαν.
Βυζαντινή περίοδος
Την περίοδο μετά τη Δ΄Σταυροφορία,οι συνθήκες ευνόησαν μια ευρύτερη μετακίνηση πληθυσμών προς τη νότια Βαλκανική χερσόνησος.
Σκληροτράχηλοι και εμπειροπόλεμοι Αρβανίτες που κατέβηκαν σε Ελληνικά εδάφη εγκαταστάθηκαν σε περιοχές ακόμη και έπειτα από διατάγματα Βυζαντινών αυτοκρατόρων4,τόσο για τη τόνωση του πληθυσμιακού στοιχείου σε περιοχές που είχαν πληγεί από πολέμους και είχαν εκκενωθεί όσο γιατί αποτελούσαν στοιχείο ενόχλησης των Φράγκων και Ενετών κατακτητών του Ελλαδικού χώρου.
Σταδιακά εξαπλώθηκαν και στην Εύβοια,κατά τα τέλη του 14ου και στις αρχές του 15ου αιώνα.
Εκτιμώντας τις μαχητικές τους ικανότητες οι Ενετοί ευνόησαν την παραμονή τους στις επικρατειές τους και ιδίως στο Κάβο ντόρο που εν το μεταξή είχε ερημώσει λόγω των διαφόρων ταραχών και τις πειρατείας που οργίαζε τότε,ειδικά στις παράκτιες περιοχές.
Την περίοδο αυτή κτίστηκαν οι περισσότεροι οικισμοί του Κάβο ντόρο στις τοποθεσίες που είναι ως σήμερα.
Ο Πλατανιστός κτίστηκε,κατά την παράδοση,από κατοίκους του Καστριού που κατέφυγαν εκεί κατά τους χρόνους της Ενετοκρατείας όταν οργίαζε η πειρατεία.
Επίσης οι οικισμοί Κόμητο και Ζαχαριά ανάγονται σε αυτή τη περίοδο,αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η ονομασία του πρώτου προέρχεται από το come-comitis και σημαίνει τίτλος Βυζαντινού αξιωματικού,ενώ του δεύτερου προήλθε από τον Καρυστινό ιππότη Λικάριο όπου και είχε εγκαταστήσει το φρουριό του.
Περίοδος τουρκοκρατίας
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 οι τούρκοι κατέλαβαν σταδιακά και τον υπόλοιπο Ελλαδικό χώρο,η Εύβοια καταλήφθηκε το 1470.
Τα χωριά του Κάβο ντόρου ήταν φτωχά και αραιοκατοικημένα,ακόμη αποφεύγοντας τους τούρκους, πολλοί Αρβανίτες έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην Άνδρο.
Έτσι η δεύτερη φάση καθόδου Αρβανιτών στον Ελλαδικό χώρο έλαβε χώρα εκείνη τη περίοδο,επειδή οι τούρκοι χρησιμοποιούσαν ως πάγια τακτική τη μετακίνηση πληθυσμών,η οποία εφαρμόστηκε γιατί πολλές περιοχές είχαν ερημώσει και καθιστούσε απαραίτητη την παρουσία ανθρώπινου δυναμικού.
Την περίοδο αυτή κατοικήθηκε ο οικισμός Ευαγγελισμός (ή Δράμεσι) από Αρβανίτες τους οποίους εγκατέστησαν οι τούρκοι.
Την ίδια εποχή,μάλιστα, κατοικήθηκε και ο οικισμός Πρινιά από Έλληνες που προέρχονταν απ΄τη Μ.Ασίας οι οποίοι είχαν κυνηγηθεί από τους τούρκους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικό γεγονός που έλαβε χώρα σε αυτη τη περιοχή και συγκεκριμένα στο στενό9 μεταξή Κάβο ντόρου και Άνδρου ήταν η ναυμαχία μεταξή του στόλου του Λάμπρου Κατσώνη10 και του τουρκικού στόλου το 1790.
Ενώ η δεύτερη ναυμαχία σημειώθηκε, κατά τους χρόνους της επανάστασης,στο ακρωτήρι του Κάβο ντόρου μεταξή του Ελληνικού και του τουρκικού στόλου στις 20 Μα'ι'ου του 1825 και η οποία έληξε με νίκη των Έλληνων.
Μετά την απελευθέρωση
Η Έυβοια απελευθερώθηκε με διπλωματικές διαπραγματεύσεις.
Οι τούρκοι αποχώρησαν από το νησί σταδιακά το 1832 ,ενώ η παράδοση της Καρύστου έγινε στις 9 Απριλίου του 1833.
Πόλλοι κάτοικοι του Κάβο ντόρου που είχαν εξισλαμισθεί με τη βία,αν και διατηρούσαν στοιχεία της Χριστιανικής θρησκείας11,δεν έφυγαν όπως οι τούρκοι αλλά εκχριστιανίστικαν και εντάχθηκαν σταδιακά στην Ελληνίκη κοινωνία,διατηρώντας όμως κάποια στοιχεία ιδιαιτερότητας όπως είναι η διάλεχτος12,τα επίθετα και κάποια έθιμα.
Επίλογος
Σήμερα αποτελεί μια περιοχή με ελάχιστους κατοίκους,που παραμένοι άγνωστη και ξεχασμένη,το παράδοξο της υπόθεσης παίρνει μεγαλύτερη διάσταση,όταν λάβουμε υπόψη μας ότι η περιόχη αυτή απέχει σε ευθεία γραμμή λίγες δεκάδες χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα.
Η εξερεύνηση στο Κάβο ντόρο έχει το δικό της ενδιαφέρων,καθώς δίνει τη δυνατότητα στον περιηγήτη να συνδυάσει τη θάλασσα και το βουνό που δεσπόζει στην περιοχή.
Μια περιοχή που η άγρια ομορφιά της επιβάλλεται μονομιάς στον ταξιδιώτη.
1.Το ονομα κάβο ντόρος είναι συνδεδεμένο με πολλά ναυάγια απ΄την αρχαιότητα εώς σήμερα.
2.Στην περιοχή υπάρχει βουνό που φέρει το όνομα Παλαμηδού.
3.Λέγαται ότι στο σημερινό Ιράν υπάρχει χωριό με το όνομα Αντιά.
4.Ένας που είχε διατάξει ήταν και ο Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος.
5.Λικάριος Καρυστινός ιπποτης που κέρδισε την εύνοια του Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγου και ο οποίος κατέκτησε όλη την Έυβοια,αργότερα προήχθη σε ναύαρχο του Βυζαντινού στόλου.
6.Η κάθοδος Αρβανιτών στο Ελλαδικό χώρο τη συγκεκριμένη περίοδος ήταν μικρότερης κλίμακας.
7.Ονομααζόταν Δράμεσι από ένα είδος τροφίμου που παρασκευάζαν οι κάτοικοι,το 1954 ονομάσθηκε Έυαγγελισμός από ένα ιερέα ονόματι π.Νικόλαος Γλυκός ο οποίος είχε υπηρετήσει στην περιοχή τι περιόδο εκείνη,τα τελευταία χρόνια ζούσε στο Οξύλιθο Ευβοίας.
8.Πολλών κατοίκων του Κάβο ντόρου η καταγωγή προέρχεται απ΄τη Μ.Ασία,ενδεικτικά αναφέρουμε το επίθετο Πολίτης,που συναντάται στη περιοχή,και σημαίνει αυτός που κατάγεται από τη Πόλη (Κωνσταντινούπολη)
9.Ο Κάβο ντόρος και η Άνδρος απέχουν 7 ναυτικά μίλια.
10.Από εκεί προήλθε η φράση ''σαν σου αρέσει μπάρμπα-Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο''
11.Στην περιοχή υπήρχαν πολλοί κρυπτοχριστιανοί,τους οποίους σκωπτικά τους αποκαλούσαν ''σαμπάνηδες'' ή ''μουρτάτες''
12.Ακόμα και σήμερα στα χωριά της περιοχής μιλούν την Αρβανίτικη διάλεχτο.
© 2010 .e-karystos.gr
To περιεχόμενο και οι υπηρεσίες μας διατίθενται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική τους χρήση.
Απαγορεύεται η χρήση σε οποιοδήποτε άλλο μέσο καθώς και για εμπορικούς σκοπούς, χωρίς την γραπτή άδεια μας.
-----Βρείτε αυτό που ψάχνετε γρήγορα, εύκολα και αποτελεσματικά.
Η Σχεδίαση και η Διαχείρηση του γίνεται από τo .e-karystos.gr
